Dużo dymu, mało ognia: "Dziewczynka z balonikami" A. Turzyniecka

Mówi się, że kiedy zamykają się jedne drzwi, to otwierają się drugie. 

Dziewczynka z balonikami autorstwa Agnieszki Turzynieckiej to jedna z tych książek, na które się mocno napaliłam. Po przeczytaniu opisu wydawcy uznałam, że po prostu muszę ją mieć, bo tematyka ciekawa, a i klimat wpisuje się w moje "lubię to". Upolowana w księgarni internetowej, wymacana z ognikami w oczkach, pochwycona i... i klapa. Okazuje się, że nie zawsze warto brać w ciemno.

Kobieta pod górkę

Kiedy sięgam po książkę, której akcja toczy się w szpitalu psychiatrycznym, oczekuję zazwyczaj czegoś niesamowitego. Podróż w głąb ludzkiego, nieco nadszarpniętego (z różnych powodów) umysłu, jest tym, co kusi i zachęca do lektury. Przeważnie lektura takich książek wiąże się z niesamowitymi emocjami – często skrajnymi, zawsze z refleksją w tle. A jednak czasem trafi się na taki utwór, który nie do końca spełnia nasze oczekiwania. Dużo dymu, mało ognia...

Marlena mieszka w Niemczech. To kobieta, która nie może pochwalić się szczęśliwym dzieciństwem, doskonałą figurą czy świetną pracą, a już  na pewno daleko jej do stabilności psychicznej. U Polki zdiagnozowano chorobę afektywną dwubiegunową – nie można jej wyleczyć, ale przy doborze odpowiednich leków, można żyć z nią w miarę "normalnie". Marlena trafia – na własne życzenie – do szpitala psychiatrycznego, gdzie lekarze pomogą jej dojść do siebie. Nie będzie to łatwa przeprawa, bo wspomnienia  budzą wiele negatywnych emocji. Nie będzie też zbawiennej mocy teraźniejszości, bo i ona jest daleka od ideału... Warto jednak zaznaczyć, że w życiu kobiety pojawi się nie tylko smutek, ale i miłość, która wiele obiecuje.

I chyba tyle z fabuły... Tu naprawdę niewiele się dzieje, na żadnej z płaszczyzn.

Ach, ta Marlena

Marlena jest bohaterką, którą trudno polubić. Wychodzę jednak z założenia, że bohatera wcale nie muszę darzyć ciepłymi uczuciami, by przeżyć z nim niesamowitą przygodę. To ten typ, na którego barkach spoczywa całe zło tego świata, a im lepiej poznajemy jej historię, tym trudniej nam unieść te wszystkie problemy. Czasem aż trudno uwierzyć, że jeden człowiek jest w stanie  znieść aż tyle, choć z drugiej strony podchodzimy z pewnym dystansem do tych wszystkich rewelacji. Bohaterka również niespecjalnie dzieli się z nami swoimi myślami – nie to, że brakuje ich w treści, ale są one raczej suchą relacją, którą zdaje się "na odwal", byle tylko zaspokoić ciekawość odbiorcy. Zabrakło w tym wszystkim emocji...

Czy to powieść porażająco prawdziwa, jak obiecuje wydawca? Nie, raczej porażenia nie doznałam. Co prawda znajdujemy tu takie sytuacje, których z pewnością nie chcielibyśmy odczuć na własnej skórze, ale są one mocno groteskowe – trudno było mi uwierzyć w tę całą maskaradę... Reakcje były przesadzone, relacje (choć odgrywały bardzo ważną rolę w tej historii) okazały się płytkie, a działanie Marleny niezrozumiałe. Do tego, co ważne, opowieść opiera się w większości na sztywnych dialogach, które wcale nie dodają jej autentyczności. 

Czekałam na coś wielkiego, na jakiś zwrot akcji czy traumatyczną tajemnicę, które wiele bym tu zmieniły. Niestety wszystko, czego się dowiedziałam, przyjęłam bez większych emocji... Nie zżyłam się z główną bohaterką, nie odpowiadał mi również sposób narracji – pierwszoosobowa narracja zakłada przecież emocjonalność! A tu klops...

Czy znalazłam plusy? Oczywiście! Zaczynając od banału: książkę czyta się bardzo szybko, ponieważ jest napisana bardzo prostym językiem, a do tego liczba stron sprzyja szybkiemu pochłonięciu. Poza tym takiego spojrzenia na szpital psychiatryczny jeszcze nie spotkałam  – zawsze to jakieś nowe doświadczenie. Dodatkowo bardzo ważny jest poruszony w tej historii temat – depresja, która nadal jest w naszym społeczeństwie traktowana z pobłażliwością, często bywa też tabu. Niby wszyscy słyszeli, ale w gruncie rzeczy niewielu wie, co to oznacza. Dostajemy tu pewien obraz kliniczny tej "przypadłości", zatem – jeśli spojrzeć na historię z tej strony – może być ona wartościowa i przynieść wiele dobrego. 

Poruszony został również problem samobójstwa – to świetnie, ale w takim wydaniu? Wyobraźcie sobie, że lekarz mówi Wam, że macie dać znać, kiedy będziecie chcieli targnąć się na własne życie, a wtedy on – wbrew Waszej woli – przeniesie Was na odpowiedni oddział o zaostrzonym rygorze...

Kiedy spoglądam na tę historię przez pryzmat własnych uczuć, stwierdzam z przykrością, że wcale, nic a nic, na mnie nie podziałała.

Jakoś specjalnie nie odradzam Wam tej książki, bo być może historia Marleny – zagubionej, na skraju wytrzymałości, z całym złem tego świata na barkach – trafi w Wasze serducha. Specjalnie też jej nie polecam, chyba że naprawdę nie macie niczego ciekawszego pod ręką, a chcecie poczytać – po prostu, dla poczytania.